20 χρόνια από τα Ίμια.....

Ήταν η κρίση των Ιμίων ένα ορόσημο για την μεταβολή του καθεστώτος κυριαρχίας στο Αιγαίο;

Για την ελληνική πλευρά είναι σαφές ότι το υφιστάμενο διεθνές νομικό πλαίσιο έχει ρυθμίσει τελεσίδικα όλα τα ζητήματα κυριαρχίας και, συνεπώς, «γκρίζες ζώνες» δεν υπάρχουν, παρά μόνο στο μενού της Άγκυρας.

Τι ισχύει όμως στην πράξη σήμερα, 20 χρόνια μετά τα όσα έφεραν Ελλάδα και Τουρκία ένα βήμα πριν από τη σύρραξη; Ο Κωνσταντίνος Φίλης, διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, σημειώνει στο WΕ του News247 ότι τα γεγονότα των Ιμίων μετέβαλαν εκ των πραγμάτων το status quo στη συγκεκριμένη περιοχή, αλλά και σε ολόκληρο το Αιγαίο.

Εκτιμά ότι η Τουρκία έχει πετύχει να διευρύνει τα κέρδη της σε σχέση με ό,τι «κατείχε» πριν από 20 χρόνια και περιγράφει μια ιδιαίτερα σύνθετη κατάσταση όσον αφορά το «κλείσιμο» ζητημάτων που η γειτονική χώρα κατάφερε να βάλει στο τραπέζι.

©

Ποιο είναι σήμερα το καθεστώς κυριαρχίας στην περιοχή των Ιμίων;

Μετά το 1996, τα Ίμια έχουν εν τοις πράγμασι μετεξελιχθεί σε γκρίζα ζώνη, υπό την έννοια ότι η Ελλάδα εάν επιθυμεί δεν μπορεί να ασκήσει τα πλήρη κυριαρχικά της δικαιώματα επί της βραχονησίδας αυτής.

Είδαμε πρόσφατα ότι το να πάει ο υπουργός Εθνικής Άμυνας και να ρίξει ένα στεφάνι πάνω από τα Ίμια, προκάλεσε αντιδράσεις από πλευράς Τούρκων, οι οποίοι με τον τρόπο τους, δηλαδή με τις πτήσεις των μαχητικών τους, έστειλαν ένα μήνυμα ότι η περιοχή αυτή δεν μας ανήκει εξ ολοκλήρου. Αυτή τη στιγμή, καμία από τις δύο χώρες δεν μπορεί να κάνει απόλυτη άσκηση κυριαρχίας, αλλά προφανώς θα ήταν παράλογο να λέμε ότι η Τουρκία δεν ασκεί εθνική κυριαρχία σε ένα χώρο που δεν της ανήκει. Είναι η Ελλάδα εν προκειμένω αυτή που δεν μπορεί και προφανώς, για λόγους ισορροπιών και συσχετισμών, δεν θέλει να ασκήσει πλήρη εθνική κυριαρχία πάνω στα Ίμια. Αν το κάνει, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο αντίδρασης από τουρκικής πλευράς.

Εκτός από το πλήγμα που δέχθηκε τότε το αίσθημα της εθνικής υπερηφάνειας, ποιες άλλες συνέπειες είχαν για την Ελλάδα τα γεγονότα των Ιμίων;

Το ίδιο το περιστατικό προφανώς πλήττει, ή έπληξε τότε, το εθνικό φρόνημα κι άφησε πίσω του ένα τραύμα. Βέβαια, εκ των υστέρων φαίνεται ότι το «ευχαριστώ» στους Αμερικανούς του τότε πρωθυπουργού, για το οποίο ο ίδιος χλευάστηκε και το οποίο χρεώθηκε, είχε μια δόση αλήθειας, με την έννοια ότι αν δεν υπήρχε αμερικανική επέμβαση πιθανότατα τα πράγματα να είχαν επιδεινωθεί. Στην Ελλάδα υπήρχε κατάσταση εσωτερικής αστάθειας και μία νεότατη κυβέρνηση στην εξουσία, η οποία ίσως δεν θα μπορούσε να διαχειριστεί εκείνη την κρίση - και αυτός ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους οι Τούρκοι την προκάλεσαν. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, αν και κανένας δεν μπορεί να το αποδείξει, να είχαν δημιουργηθεί τετελεσμένα ακόμη δυσμενέστερα για τα εθνικά μας συμφέροντα, αν δεν είχε υπάρξει η επέμβαση των Αμερικανών.

Ως προς το τι συνέπειες είχε η κρίση στα Ίμια, όταν σε ένα χώρο ο όποιος εμείς θεωρούμε και πιστεύουμε ότι μας ανήκει εξολοκλήρου δημιουργείται ένα τετελεσμένο «γκριζοποίησης», αυτό αποτελεί αρνητικό προηγούμενο για τα εθνικά μας συμφέροντα.